- Γνωστικές Ικανότητες
Σύμφωνα με τους Ropper και Victor (2003) τα κλινικά χαρακτηριστικά των ατόμων με τη νόσο Αλτσχάιμερ, εμφανίζονται πολύ αργά και δεν είναι αντιληπτά ούτε από τους ίδιους. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ούτε οι ίδιοι οι ασθενείς ούτε και η οικογένεια τους δεν μπορούν να οροθετήσουν χρονικά την έναρξη συμπτωμάτων.
Η ήπια μορφή της νόσου Αλτσχάιμερ χαρακτηρίζεται από τεκμηριωμένη ανεπάρκεια στις νευροψυχολογικές λειτουργίες της μνήμη και στο γνωστικό τομέα. Επηρεάζετε η προσοχή, η σημασιολογική ευχέρεια του ασθενή και η οπτικοχωρικές δεξιότητες (Carr & Jicha, 2010).
Στην εξέλιξη της νόσου, η μέτρια μορφή του Αλτσχάιμερ συνεχίζει την μείωση των γνωστικών ικανοτήτων του ατόμου με μεγαλύτερη δυσκολία του ασθενή. Από την άλλη πλευρά οι αντισταθμιστικοί μηχανισμοί εξαρτώνται από την μακροπρόθεσμη μνήμη. Η μακροπρόθεσμη μνήμη μένει ανέπαφη μέχρι ένα βαθμό για την λειτουργία τον ανεξάρτητων δραστηριοτήτων του ασθενή (Carr & Jicha, 2010).
Στο τελευταίο στάδιο της νόσου, η σοβαρότητα των συμπτωμάτων μεγαλώνει και πλέον ο ασθενής χάνει την ικανότητα προσανατολισμού στο χώρο και χρόνο. Η μείωση των γνωστικών ικανοτήτων συνεχίζεται σε σημείο που πλέον ο ασθενής χάνει την ικανότητα ομιλίας και ανεξαρτησίας του (Carr & Jicha, 2010).
- Μνήμη
Οι διαταραχές στη μνήμη αποτελούν το βασικότερο χαρακτηριστικό της νόσου Αλτσχάιμερ (Μεντενόπουλος & Μπούρας, 2002). Αρχικά η νόσος Αλτσχάιμερ δημιουργεί μια έντονη δυσκολία στη ανάκληση μικρών γεγονότων της καθημερινότητας (Ropper και Victor, 2003). Έτσι, υπάρχει δυσκολία στην ανάκληση λέξεων και ονομάτων που δεν χρησιμοποιούν στο καθημερινό τους λεξιλόγιο. Επίσης συχνά ξεχνούν ραντεβού, και τοποθεσίες αντικειμένων στο χώρο τους και μπορεί να ζητούν να επαναληφθεί η ερώτηση ή το θέμα συζήτησης τη συγκεκριμένη στιγμή (Victor & Ropper, 2003). Με την πάροδο του χρόνου οι διαταραχές μνήμης γίνονται πιο εμφανή και ο λόγος των ασθενών περιορίζεται σε φτωχό λεξιλόγιο και στερεότυπη έκφραση εφόσον ο ασθενής δυσκολεύεται να ανακαλέσει τις σωστές λέξεις για την διατύπωση της πρότασης (Ropper και Victor, 2003). Επιπρόσθετα, οι ασθενείς δυσκολεύονται να ανακαλέσουν σημαντικά γεγονότα παρελθόντος, ακόμα και ονόματα του στενού οικογενειακού περιβάλλοντος (Γκοτζαμάνης, 2004).
Οι διαταραχές στη μνήμη σύμφωνα με τους Μεντενόπουλος και Μπούρας (2002) μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:
Ø Λειτουργική μνήμη κατά την οποία είναι η πρώτη που παρατηρούνται διαταραχές εφόσον αφορά το εκτελεστικό σύστημα.
Ø Επεισοδιακή μνήμη όπου διαταράσσονται οι διηγήσεις κειμένων και η οπτικο-χωρική μνήμη. Οι διαταραχές της επεισοδιακής μνήμης στην αρχή της νόσου Αλτσχάιμερ είναι διαφορετικές από αυτές των φυσιολογικών ηλικιωμένων, των οποίων οι δυσκολίες μεταφράζονται ως δυσχέρειες.
Ø Σημασιολογική μνήμη κατά την οποία προκαλούνται στους ασθενείς διαταραχές στην κατανόηση κατονομασίας, ροής του λόγου και συμπλήρωσης φράσεων.
Ø Απόμακρη μνήμη (Μακροπρόθεσμη μνήμη)
Επιπρόσθετα διαταράσσεται η πρόσφατη μνήμη ενώ η παλίνδρομη διατηρείται περισσότερο και προσβάλλεται στα τελευταία στάδια της νόσου (Μεντενόπουλος & Μπούρας, 2002). Έτσι στην προσπάθεια διήγησης των γεγονότων οι ασθενείς παρουσιάζουν ποικίλες διαταραχές όπως μυθοπλασίες (Μεντενόπουλος & Μπούρας, 2002).
Έλενα Δημητρίου
Λογοπαθολόγος - Λογοθεραπευτρια
No comments:
Post a Comment